1. Câu cảm thán
- Về hình thức:
+ Câu cảm thán có những từ cảm thán như: ôi, than ôi, hỡi ơi, chao ơi (ôi), trời ơi, biết bao, xiết bao, biết chừng nào…
+ Khi viết thường kết thúc bằng dấu chấm than.
- Về chức năng: Câu cảm thán dùng để bộc lộ cảm xúc trực tiếp của người nói (người viết).
- Câu cảm thán xuất hiện chủ yếu trong ngôn ngữ nói hằng ngày hay ngôn ngữ văn chương.
2. Câu nghi vấn : Câu nghi vấn là câu:
- Có những từ nghi vấn (ai, gì, nào, sao, tại sao, đâu, bao giờ, bao nhiêu, à, ư, hả, chứ, (có)... không, (đã)... chưa,...) hoặc có từ hay (nối các vế có quan hệ lựa chọn).
- Có chức năng chính là dùng để hỏi.
- Khi viết, câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm hỏi.
3. Câu cầu khiến:
- Câu cầu khiến là câu có những từ cầu khiến như: hãy, đừng, chớ,... đi, thôi, nào,...hay ngữ điệu cần cầu khiến; dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo,..
- Khi viết, câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than, nhưng khi ý cầu khiến không được nhấn mạnh thì có thể kết thúc bằng dấu chấm.